ТАҲЛИЛИ СОҲАИ ЭНЕРГЕТИКА ВА ДАСТУРУ СУПОРИШҲОИ ПЕШВОИ МИЛЛАТ ДАР ИН САМТ ЗИМНИ МУЛОҚОТ БО РОҲБАРОН ВА ФАЪОЛОНИ ВИЛОЯТИ МУХТОРИ КӮҲИСТОНИ БАДАХШОН

Дар давоми 34 соли соҳибистиқлолӣ аз ҷониби Ҳукумати мамлакат бо мақсади бо неруи барқ таъмин намудани шаҳру ноҳияҳои Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон беш аз 3,4 миллиард сомонӣ маблағ равона гардидааст.

Аз ҷумла дар вилоят 73 лоиҳаи сармоягузории давлатӣ ба маблағи умумии 1 миллиарду 700 миллион сомонӣ татбиқ гардида, ҳоло амалисозии 12 лоиҳаи дигар ба маблағи умумии 1 миллиарду 100 миллион сомонӣ идома дорад.

Дар натиҷаи чораҳои амалигардида дар вилоят 31 мегаватт иқтидори нави истеҳсоли неруи барқ сохта шуда, илова бар ин иқтидорҳои мавҷуда навсозӣ ва таҷдид гардидаанд.

Соли 1991 иқтидори истеҳсоли неруи барқ дар вилоят ҳамагӣ 10,4 мегаватт буд.

Соли 2024 ин рақам ба 47,5 мегаватт расида, 4,6 баробар зиёд шудааст.

Хотирнишон менамоям, ки ҳамаи иқтидорҳои амалкунандаи вилоят неруи барқро пурра аз манбаъҳои барқароршавандаи энергия, яъне 100 фоиз «энергияи сабз» (дар кишвар 98 фоиз) истеҳсол мекунанд, ки дар шароити тағйирёбии босуръати иқлим ва мушкилоти экологии муосир аҳаммияти калон дорад.

Мо дирӯз боз як иншооти муҳимми соҳа – неругоҳи барқи обии «Себзор»-ро бо иқтидори 11 мегаватт, ки бо дастгирии Ҳукумати мамлакат ҷиҳати бартараф намудани маҳдудияти барқ дар соатҳои сарборӣ ва устувории интиқоли он ба маблағи беш аз 700 миллион сомонӣ бунёд гардидааст, ба кор андохтем.

Ҳамчунин, дар доираи сафари кории мо 7 неругоҳи барқи офтобӣ ва барқи обии хурд дар деҳаҳои дурдасти вилоят ба истифода супорида шуд.

То охири соли ҷорӣ боз 16 неругоҳи барқи офтобӣ, 11 неругоҳи барқи обии хурд ва як неругоҳи барқи бодӣ сохта, ба истифода дода мешавад.

Илова бар ин, ҳангоми сафари корӣ ба вилоят мо ҷиҳати истифодаи манбаъҳои барқароршавандаи энергия, бахусус, энергияи офтобӣ бунёди неругоҳи барқи офтобиро дар ноҳияи Шуғнон бо иқтидори 3 мегаватт ва бо арзиши 55 миллион сомонӣ оғоз бахшидем, ки моҳи ноябри соли ҷорӣ ба истифода дода мешавад.

Аз ҳисоби ба истифода додани иншооти энергетикии номбаршуда то охири соли ҷорӣ иқтидори умумии истеҳсоли неруи барқ дар вилоят 28 мегаватт зиёд гардида, ба 75,5 мегаватт мерасад, яъне нисбат ба соли 1991-ум қариб 8 баробар зиёд мегардад.

Илова бар ин, ду рӯз пеш мо хатти интиқоли барқи дузанҷираи 35 ва 110-киловолтаи «Хоруғ – Рӯшон»-ро бо дарозии 67,5 километр ва зеристгоҳи «Ҷангал»-ро дар ноҳияи Рӯшон ба маблағи умумии 114 миллион сомонӣ ба истифода додем, ки имконияти интиқоли муназзами неруи барқро ба ноҳияҳои Рӯшон, Ванҷ ва Дарвоз бамаротиб беҳтар мегардонад.

Ҳамзамон бо ин, сохтмони 42 километр хатти интиқоли барқи 110-киловолта аз маркази ноҳияи Рӯшон то зеристгоҳи «Вознавд»-ро оғоз бахшидем, ки дар нимсолаи аввали соли 2026 ба истифода дода мешавад.

Вазорати энергетика ва захираҳои об, Ҷамъияти саҳҳомии «Помир – Энерҷи» ва роҳбарияти вилоят вазифадоранд, ки барои татбиқи пурраву босифати лоиҳаҳо ва бунёди неругоҳҳои хурди обӣ, офтобӣ ва бодиро таъмин намоянд.